İmâm-ı Rabbânî Hazretlerinin (K.S.) Feyz ve Tasarrufuna Mazhar Olan Büyük Veli

Berk (Berek) Kasabası – Afganistan, Loger

Mevlânâ Ahmed-i Berki Hazretleri Kimdir

Mevlânâ Ahmed-i Berki Hazretleri, Afganistan’ın Loger vilayetinin Berk kasabasında yaşamış, ilim ve irfanda yüksek mertebelere ulaşmış, İmâm-ı Rabbânî Hazretlerinin (K.S.) mübarek terbiyesinde yetişmiş, tasavvuf yolunun mümtaz sâliklerinden ve zamanın evliyalarından biridir. Zâhirî ve bâtınî ilimlerde kemâle ermiş, halkın hidâyeti için gece gündüz hizmetle meşgul olmuştur.

Ahmed-i Berki Hazretlerinin İlmi ve Manevî Seyri

Aslen Kâbil ile Kandahâr arasında yer alan Vâd kasabasındandır. Babası, bu diyardan hicretle Berk (veya Berek) ismiyle bilinen kasabaya yerleşmişti. Ahmed-i Berki Hazretleri, burada tefsîr, hadîs, fıkıh gibi zâhirî ilimlerde ve zamanının fennî ilimlerinde ihtisas etti. Büyük bir âlim olarak talebelerine bu ilimleri telkin ederken, kalbinde uyanan mânevî iştiyak ile tasavvufa yöneldi.

Bir gün Hindistan’dan dönmüş bir hemşehrisinin getirdiği İmâm-ı Rabbânî Hazretlerinin (K.S.) mübarek mektuplarını büyük bir şevkle okuyup, bu nurlu kelâmlardan feyz alarak Hindistan’a gitmeye azmetti. Oraya vardığında İmâm-ı Rabbânî Hazretlerinin (K.S.) huzuruna kabul olundu ve büyük bir muhabbetle kendilerine talebe olmak arzusunu arz etti. Bu hal, İmâm-ı Rabbânî Hazretlerinin (K.S.) gönül nazarında makbul oldu ve kendisine husûsî teveccühte bulunuldu.

Bir hafta gibi kısa bir müddette tasavvufun yüksek makamlarına ererek irşad için icâzet aldı ve memleketine dönmesine müsaade olundu. Orada, kendisine tevdi edilen vazife üzere halkı Hakk’a dâvet ile meşgul oldu. Her daim hâlini ve talebelerinin durumlarını mektûb ile İmâm-ı Rabbânî Hazretlerine (K.S.) arz etti.

Ahmed-i Berki Hazretlerinin talebelerinden Hasan-ı Berki Hazretlerinin kabri şerif
– Berk Kasabası

Berk/Berek Kasabasına Yazılmış Mektûblar

İmâm-ı Rabbânî Hazretlerinin (K.S.) “Mektûbât” isimli kıymetli eserinde Berk kasabasında irşadla meşgul olan zevât-ı kirâma yazılmış birçok mektup bulunmaktadır. Bu mektuplar hem birer tarihi vesika hem de mânevî istikamet pusulasıdır:

Birinci Cilt:

• 230 – Yûsuf-i Berki Hazretleri
• 239 – Ahmed-i Berki Hazretleri
• 240 – Yûsuf-i Berki Hazretleri
• 250 – Ahmed-i Berki Hazretleri
• 254 – Ahmed-i Berki Hazretleri
• 271 – Hasan-ı Berki Hazretleri
• 274 – Yûsuf-i Berki Hazretleri
• 275 – Ahmed-i Berki Hazretleri

İkinci Cilt:

• 14 – Ahmed-i Berki Hazretleri
• 61 – Ahmed-i Berki Hazretlerinin vefâtı üzerine
• 77 – Hasan-ı Berki Hazretleri
• 79 – Yûsuf-i Berki Hazretleri

Üçüncü Cilt:

• 105 – Hasan-ı Berki Hazretleri

Loger ve Berk Kasabası: İlim ve Fütüvvetin Beşiği

Berk kasabası, günümüzde Afganistan’ın doğusunda yer alan Loger vilayetinde bulunmaktadır. Tarih boyunca birçok evliyâ ve âlimin yetiştiği bu mübarek beldeler, asırlardır İslâm nûrunun parladığı mekânlardan olmuştur.

Loger ve civarında mânevî tesirleriyle halkın gönlünde taht kurmuş zevât-ı kirâm şunlardır:

• Ahmed-i Berki Hazretleri
• Hasan-ı Berki Hazretleri
• Yûsuf-i Berki Hazretleri
• Muhammed b. Tayfûr es-Secâvendî Hazretleri
• Yâkub-i Çarhî (K.S.)

İmam-ı Rabbani Hazretlerinin Kabri Şerifi – Serhend, Hindistan

Mektûbât-ı Rabbânî’de (K.S.) Ahmed-i Berki Hazretleri

Mevlânâ Ahmed-i Berki Hazretleri, 1026 (M. 1617) yılında dar-ı bekâya irtihal eylemiştir. Vefatından kısa bir müddet evvel, İmâm-ı Rabbânî Hazretleri (K.S.) tarafından kendisine gönderilen 275. mektup, onun ilmî ve manevî gayretlerini takdir eden ve hizmetlerinin bereketini beyan eden bir mektuptur. Bu mektupta, hocası ona; halkın teveccühünü, onun vesilesiyle Allah’a yönelişini ve bu hizmetin devamı için gösterdiği gayreti överek yazmıştır.

“İşte bu yüce devleti, nimeti, makamı kazanmandaki esas; cehaletin kol gezdiği ve bidatlerin kök salmış olduğu yerlerde Ahkam-ı Şeriyyeyi, Şer’i hükümleri öğretmen ve Ahkam-ı Fıkhiyyeyi neşretmen, Hazret-i Allah’ın velilerine olan muhabbetin ve onlara olan ihlasın, samimiyyetin, bağlılığın sebebiyledir.”

İmâm-ı Rabbânî Hazretleri (K.S.), bu mektubun sonunda son derece dikkat çekici bir uyarıda bulunmuştur. Şöyle buyurmuştur:

“Eğer sefere çıkacak olursanız, yerinize Şeyh Hasan’ı bırakınız.”

Bu söz, bir velâyet nazarı ve keşfî bir işarettir. Nitekim 275. mektubun gönderilmesinden kısa bir müddet sonra, Mevlânâ Ahmed-i Berki Hazretleri vefat etmiş; onun irşad vazifesini de bu tavsiye doğrultusunda Şeyh Hasan-ı Berki Hazretleri devralmıştır. Bu durum, İmâm-ı Rabbânî Hazretlerinin (K.S.) evliyâullah üzerindeki tasarrufunun ve keşfî derinliğinin açık bir tezahürüdür.

Mevlânâ Ahmed-i Berki Hazretlerinin vefatını haber alan İmâm-ı Rabbânî Hazretleri (K.S.), oğullarına yazdığı mektupta onun büyüklüğünü şu şekilde dile getirmiştir:

“Mevlânâ’nın bu zamanda mübarek varlığı, müslümanlar için Allahü Teâlâ’nın bir nimeti, rahmetlerinden bir rahmet idi. Yâ Rabbî, bizi onun ecrinden mahrum eyleme.”
(Mektûbât, 2. Cilt, 61. Mektup)

Ahmed-i Berki Hazretleri’nin hayatı, sadece ilmî birikimle değil; aynı zamanda teslimiyet, ihlâs ve edep üzere yürütülen bir hizmet-i dînîye ile bezenmiştir. Onun sükût içinde yürüttüğü irşad faaliyeti, ardında gür bir sadâ bırakmıştır. Zira gönüller, sadâyı değil; sâdık olanı işitir.